Kan een 37-jarige, getrouwde homosexuele Afghanistan veteraan en burgemeester van een kleine stad in het Midwesten, President van Amerika worden? ‘Mayor Pete’, zoals ze hem thuis blijkbaar noemen, maakte indruk in een CNN townhall meeting afgelopen zondag. Je werd er bijna wantrouwig van. Pete Buttigieg (BOOT-edge-edge) is burgemeester van een ‘town’ met ruim 100.000 inwoners in een vrij conservatieve staat, South Bend, Indiana. Vice-President Mike Pence was er gouverneur voordat hij, zoals Buttigieg het omschreef, ‘cheerleader to the pornstar presidency’ werd, en die staat bekend als een zeer conservatieve en gelovige Republikein. En Buttigieg kwam uit de kast tijdens zijn herverkiezingscampagne! Mayor Pete ziet er uit als een boyscout, een koorknaapje, wiens conservatieve kapsel is opgedrongen door z’n moeder op zondagochtend voordat hij naar de kerk gaat of een bruiloft moet waar kinderen niets te zoeken hebben.
RFK redux?
Totdat hij begint te praten. Met half-opgestroopte mouwen en zonder jasje heeft Buttigieg uiterlijk meer weg van Bobby Kennedy, maar praat hij in vloeiende zinnen op een toon die mensen op hun gemak stelt. Een belangrijke eigenschap voor een ’small town mayor’. Ja, ook Buttigieg heeft zijn campagne praatjes klaar die ik al vaak van hem heb gehoord. Het is een kant-en-klare speech om zijn eigen bio over te brengen. Ik werd wantrouwig tijdens de town hall meeting omdat zijn antwoorden op inhoudelijke zaken er zo makkelijk uit kwamen dat het leek alsof hij de vragen van te voren al had gekregen en de antwoorden uit z’n hoofd had geleerd. Maar dat geloof ik toch niet. Misschien ben ik er ingetuind. Maar Mayor Pete heeft een bestuursfilosofie die is gestoeld op zijn pragmatische burgemeesterschap van een kleine stad, en weet dat op overtuigende en eerlijke wijze te vertalen naar nationale problemen. Het is ook niet gek dat een van Harvard afgestuurde veteraan veel kennis van zaken heeft, en niet kan worden aangevallen op een gebrek aan ervaring in besturen of kwesties van nationale veiligheid. Deel van zijn campagne speech en verkooppraatje is dat hij meer bestuurs- en militaire ervaring heeft dan President Trump, en de meeste andere Democratische presidentskandidaten.
Uit de kast, in het Witte Huis?
Buttigieg maakt ook van zijn jonge leeftijd juist een ‘unique selling point’. Hij is nog net een millennial, die de groter wordende klimaatproblemen zelf gaat meemaken, en groeide op met ‘mass shootings’, waardoor hij een persoonlijke urgentie voelt. Buttigieg heeft een persoonlijk belang in het terugdringen of matigen van klimaatverandering. Maar het is misschien niet zijn leeftijd dat deze sympathieke burgervader zal tegenhouden. Buttigieg toonde moed om tijdens zijn herverkiezingscampagne uit de kast te komen als een homosexuele man. Maar daar kon hij mee wegkomen in een kleine stad waarin Mayor Pete opgroeide en hij een min of meer persoonlijke band met iedereen had. In de nationale politiek zal zijn geaardheid veel abstracter zijn, een stilzwijgende frontlinie in de ‘culture war’. Met andere woorden, velen zullen stiekem toch moeite hebben met een homosexuele president met een ‘First Gentleman’ aan zijn zijde bij het staatsdiner, hoe kerkelijk hij ook moge zijn. Zo progressief acht ik Amerika nog niet.
Pete vs. de rest
Er is een duidelijk contrast met andere kandidaten uit de Democratische partij, in zowel toon als inhoud. Daar waar Elizabeth Warren en Bernie Sanders de linkervleugel van de Democratische partij willen omarmen, dan wel belichamen en altijd een bepaalde boosheid uitstralen, lijkt Buttigieg cool, analytisch, een nuchtere Midwesterner, maar charmanter dan Amy Klobuchar. Dat zet hem ook apart van de welbespraaktheid van een Cory Booker of Beto. Hij lijkt aansprekender dan een Julian Castro, of de old white males Jay Inslee, John Delaney, John Hickenlooper. Hij oogt solide in contrast met de toch wat excentrieke Tulsi Gabbard die wordt beschuldigd van heulen met de vijand (Assad). Afgaande op onder andere de CNN town hall en zijn optreden bij Stephen Colbert, komt Buttigieg over als een man met inhoud zonder dogmatiek, maar met twijfel en ontvankelijkheid voor andere ideeën. Hij is geen kandidaat die een duidelijk beleidsterrein claimt zoals Booker met criminal justice reform of Inslee met klimaat. De paradox is dat Buttigieg jong is, maar tegelijkertijd een enigszins saaie maar charmante en evenwichtige kandidaat is met subtiele retorische uithalen, in het tijdperk van Tornado Trump waarin alle politici worden opgezogen.
Misschien is Buttigieg dan wel een uitermate geschikte ‘running mate’ van de eigenlijke koploper in de peilingen: voormalig vice-president Joe Biden, die in januari 2021, 78 jaar zal zijn. Een Democratische ‘ticket’ die zowel ervaring als de toekomst vertegenwoordigd. En als de gezondheid van Biden een zorg zal zijn tijdens het presidentschap hoeft Amerika niet te vrezen gezien de ogenschijnlijk kerngezonde Pete Buttigieg die bij het aantreden als vice-president net twee dagen 39 zou zijn. Biden/Buttigieg 2020?